Overgewicht: een hormonaal probleem
Mensen die dik zijn, zijn dik omdat ze teveel eten, hebben geen zelfbeheersing wat betreft eten en moeten hier maar mee leren leven?
Fout!
Mensen die dik zijn, zijn dat niet omdat ze te veel eten. Dikke mensen hebben ook niet minder zelfbeheersing. En nee, je hoeft hier niet mee te leren leven. Met het juiste voedingspatroon kan ook jij weer slank en fit worden.
Bij afvallen wordt er al vaak gedacht dat de belangrijkste factor de hoeveelheid calorieën is die je binnenkrijgt. Tot op zekere hoogte is dit waar. Maar hormonen spelen een veel grotere rol bij het ontstaan van overgewicht. En dan met name het hormoon insuline.
Wanneer je bepaalde soorten voedsel eet, beïnvloedt dit je bloedsuikerspiegel. Dit zijn met name de producten die veel suikers/koolhydraten bevatten. Je lichaam zet deze om in glucose (een vorm van suiker die je lichaam in het bloed kan opnemen). Je bloedsuikerspiegel stijgt dan. Een te hoog bloedsuikerspiegel is echter giftig voor het lichaam. Als reactie op een verhoogd bloedsuikerspiegel maakt je alvleesklier insuline aan. Deze insuline zorgt ervoor dat de suikers vanuit je bloed opgeslagen kunnen worden in je spierweefsel in de vorm van glycogeen. De overige glucose wordt opgeslagen in je vetcellen als reserve energie voor later. Zodra je lichaam een tijdje geen energie in de vorm van glucose tot zijn beschikking heeft, zal je lichaam energie gebruiken vanuit de vetcellen. Wanneer je een uitgebalanceerd voedingspatroon hebt zal je stabiel blijven qua gewicht.
Maar hoe komt het dat sommige mensen kunnen eten wat ze willen en dun blijven, terwijl anderen misschien wel minder eten en steeds dikker worden?
Wanneer je overgewicht hebt, en vooral wanneer je veel buikvet hebt, is hoogstwaarschijnlijk je insuline-systeem ontregelt. Je lichaam is dan insuline-resistent, dat wil zeggen dat je lichaam minder gevoelig is voor insuline. Hier door slaan je spiercellen de glucose niet meer goed op wanneer er insuline aangemaakt wordt. Dit zorgt ervoor dat het suiker niveau in je bloed te hoog wordt, waardoor het gevaarlijk voor je lichaam wordt. Als reactie hier op gaat je lichaam nog meer insuline aanmaken. Hoe meer insuline je lichaam aanmaakt, hoe meer energie er in je vetcellen wordt opgeslagen. En hoe meer energie er in je vetcellen wordt opgeslagen, hoe minder energie er over blijft voor de rest van je lichaam. Wanneer je lichaam steeds meer insuline aanmaakt, zal je lichaam steeds minder gevoelig worden voor insuline. Bovendien is het bijna onmogelijk voor je lichaam om vet te verbranden wanneer er veel insuline aanwezig is.
Stel je voor: Je hebt net een kom muesli gegeten maar je lichaam is insuline-resistent. Je alvleesklier maakt dan te veel insuline aan om je spieren te dwingen het overtollige suiker op te nemen. Dit hoog insuline niveau zorgt er echter voor dat een groot deel van de muesli wordt opgesloten in de vetcellen van je buikvet. Wat gebeurd er dus? Jouw buikvet heeft een deel van jou ontbijt gestolen. Dit zorgt ervoor dat je nog steeds honger hebt. Als gevolg eet je misschien nog wel een kom muesli. Of je besluit niks meer te eten en je hebt na een uur alweer honger waardoor je een tussendoortje eet. Hierdoor stijgt weer je insuline niveau, waardoor het vet nog langer blijft opgesloten, en er nog meer vet bij komt.
Zoals je ziet ben je dan in een vicieuze cirkel terechtgekomen, je situatie wordt van kwaad tot erger
Bij personen die niet insuline resistent zijn verloopt dit anders. Wanneer deze persoon een kom muesli eet zal de bloedsuikerspiegel ook stijgen. Het lichaam maakt dan de benodigde hoeveelheid insuline aan die nodig is om de suiker uit het bloed op te laten nemen door de spieren. De overgebleven energie wordt ook opgeslagen in de vetcellen, maar dit zal slechts een klein gedeelte zijn. Vervolgens daalt de bloedsuikerspiegel alweer snel. Ook het insuline niveau gaat weer snel omlaag. Zodra de energie vanuit de spieren verbruikt is, zal het lichaam energie halen vanuit de vetcellen. Dit is mogelijk omdat het insuline niveau laag genoeg is.
Betekend dit dan dat je de rest van je leven honger zult moeten lijden en zwaarder zult worden?
Nee, ook insuline-resistentie kan verminderd worden wanneer je dit op de juiste manier behandeld.
Insuline-resistent is niet per definitie iets wat je wel of wat je niet bent. Je hebt een bepaalde mate van insuline-resistentie, dat wil zeggen: je lichaam heeft een bepaalde gevoeligheid voor insuline. Hoe gevoeliger je lichaam is voor insuline, des te minder insuline hoeft er aangemaakt te worden, en des te minder zal je lichaam opslaan in je vetcellen. Deze gevoeligheid kan afnemen en toenemen afhankelijk van onder andere wat je eet en hoeveel lichaamsvet je hebt.
Hier zijn geen pillen of supplementen voor nodig. Dit kan gewoon met normale voeding. Wil je weten welke voeding geschikt is om je insuline resistentie te verminderen, waardoor je effectief kunt afvallen zonder honger te hoeven lijden?